فقه عفاف جنسی، از فقه فردی تا فقه اجتماعی

 

تازه‌های نشر؛

فقه عفاف جنسی، از فقه فردی تا فقه اجتماعی

کتاب «فقه عفاف جنسی فقه فردی» و «فقه عفاف جنسی فقه اجتماعی» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین بستان، نویسنده و محقق حوزه فقه زنان و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به زیور طبع آراسته شد.

به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقه عفاف جنسی، بخشی از علم فقه است که به بررسی احکام شرعی رفتارهای جنسی می‌پردازد. مباحث عفاف جنسی با توجه به حجم بالای آیات و روایاتِ مربوط به این موضوع از یک‌سو و کثرت مسائل مورد ابتلا در این زمینه از سوی دیگر، ظرفیت وسیعی برای تبدیل شدن به یک باب مستقل فقهی را داشته‌اند.

با این حال، از آنجا که این مباحث به طور پراکنده در ابواب مختلف فقهی، به‌ویژه در کتاب‌های صلاه، نکاح و حدود مطرح شده‌اند، اهتمامی از سوی فقهای بزرگوار در جهت مستقل کردن این مباحث صورت نگرفته است. تألیف این اثر گامی در جهت تحقق این امر بوده است.

مباحث این پژوهش در دو محور سامان یافته‌اند: فقه فردی که به بررسی وظایف افراد می‌پردازد و فقه اجتماعی که به بررسی مسئولیت‌های اجتماعی و نهادی اختصاص دارد.

مباحث فقه اجتماعی در ضمن سه محور تعلیم و تربیت، حمایت و نظارت می‌پردازد و در ذیل هر محور، افزون بر برخی احکام عام و مشترک، وظائف خاصِ افراد، هویت‌های جمعی و نهادهای اجتماعی، شامل خانـواده، خویشاوندان، همسایگان، عموم مردم، روحانیت و حکومت را بررسی می‌کند.

آنچه در کتاب «فقه عفاف جنسی فقه اجتماعی» عرضه شده است، گامی ابتدایی را به نمایش می‌گذارد که باید از طـریق گسترش جستجو و تحلیل دیدگاه‌های فقها، بهره‌گیری از رویکردهای قرآنی و جستجو و تحلیل دیدگاه‌های مفسران، تکمیل بررسی‌های حدیثی، گسترش مطالعات فقه تطبیقی، گسترش جنبه‌های موضوع‌شناسی و نهایتاً عمق‌بخشی به تأملات و استدلال‌ها، در جهت بسط و توسعه آن کوشید. با این حال، این کتاب حاوی چارچوبی نسبتاً جامع برای تنظیم مباحث فقه اجتماعی است که می‌تواند در موضوعات مشابه نیز به کار گرفته شود.

این مباحث طی دوره‌ای سه‌ساله، ابتدا در قالب سلسله درس‌هایی برای جمعی از طلاب فعال در زمینه عفاف و حجاب ارائه و پس از پیاده‌سازی و تنظیم درس‌ها و بازبینی و تکمیل مباحث، اینک در قالب این سلسله مباحث عرضه شده‌اند.

برخلاف مباحث فقه فردی که عمدتاً ناظر به مسائلی بودند که ارتباطی خاص و مستقیم با حوزه عفاف و حجاب داشتند، مباحث فقه اجتماعی اغلب درباره قواعد کلی یا احکام عامی هستند که دایره وسیع‌تری از حوزه احکام عفاف جنسی را پوشش می‌دهند و معمولاً از باب تطبیق کلی بر جزئی به این حوزه مربوط می‌شوند.

روش بحث اثر، روش متعارف اجتهادی با رعایت اختصار است؛ به این ترتیب که پس از مرور آیات و روایات مربوط به هر بحث که با اشاره به مضمون آن‌ها با ترجمه آن‌ها همراه است و با اشاره به دیدگاه‌های فقهی به‌ویژه در موارد اختلاف فتاوا، نویسنده به جمع‌بندی می‌پردازد؛ همچنان که از نظر ملاحظات سندی، اصل را بر اختصار قرار داده و بدون اشاره به سلسله سند روایات، تنها در مواردی که حجیت روایت، قابل اثبات به نظر می‌رسیده، از عناوین صحیحه، موثقه یا معتبر استفاده شده و در مورد سایر روایات به ذکر عنوان روایت بسنده شده است.

گفتنی است، چاپ اول کتاب «فقه عفاف جنسی فقه فردی» در ۳۰۳ صفحه، به قیمت ۳۸ هزار تومان و کتاب «فقه عفاف جنسی فقه اجتماعی» در ۲۳۹ صفحه، به قیمت ۳۰ هزار تومان از سوی نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ و روانه بازار شده است.